Od roku (zmiany weszły w życie w dniu 12.10.2022 r.) w polskim porządku prawnym jest obecne tzw. prawo holdingowe, zwane również prawem koncernowym.
Prawo holdingowe ma zastosowanie jedynie do spółek kapitałowych, a zatem spółki z .o.o., prostej spółki akcyjnej oraz spółki akcyjnej. Nie są nim natomiast objęte, między innymi, bardzo popularne w Polsce spółki komandytowe.
Wymogi formalne uznania spółek za grupę
Spółki faktycznie działające w ramach holdingów nie zostały automatycznie uznane za grupę spółek w rozumieniu nowych przepisów, lecz wyłącznie po spełnieniu określonych przesłanek formalnych. Aby można było mówić o grupie spółek, jej interes powinien wynikać z umowy albo statutu każdej spółki zależnej. W tym celu potrzebna jest zmiana umowy lub statutu spółek zależnych w tym zakresie. Jednocześnie konieczne jest ujawnienie w Krajowym Rejestrze Sądowym uczestnictwa w grupie spółek. W przypadku, gdy spółka dominująca posiada siedzibę za granicą, wystarczające jest ujawnienie w Krajowym Rejestrze Sądowym uczestnictwa w grupie przez spółkę zależną, ze wskazaniem spółki dominującej.
Ponieważ rozwiązania prawa holdingowego przewidziane przez ustawodawcę nie mają charakteru obligatoryjnego, spółki mogą kontynuować swoją działalność w ramach grup kapitałowych na takich zasadach, jak dotychczas.
Działanie w interesie całej grupy kapitałowej zostało usankcjonowane prawnie
Wprowadzono zasadę, zgodnie z którą spółki uczestniczące w grupie spółek, obok interesu własnego, kierują się również interesem całej grupy (określaną w Ustawie jako „wspólną strategię w celu realizacji wspólnego interesu”), jeśli nie narusza to jednocześnie interesu wierzycieli i mniejszościowych wspólników lub akcjonariuszy. Oznacza to, że podejmowanie przez menadżerów decyzji biznesowych w interesie całej grupy kapitałowej zostało usankcjonowane prawnie.
Możliwość wydawania spółce zależnej przez spółkę dominującą wiążących poleceń
Kluczową instytucją prawa holdingowego jest możliwość wydawania spółce zależnej, należącej do grupy spółek, wiążących poleceń przez spółkę dominującą. Wiążące polecenia dotyczą prowadzenia spraw spółki i mogą być wydawane tylko w sytuacji, gdy jest to uzasadnione określonym interesem grupy spółek.
Wiążące polecenie musi wskazywać:
- oczekiwane przez spółkę dominującą zachowanie spółki zależnej w związku z wykonaniem wiążącego polecenia,
- interes grupy spółek, który uzasadnia wykonanie przez spółkę zależną wiążącego polecenia,
- spodziewane korzyści lub szkody spółki zależnej, które będą następstwem wykonania wiążącego polecenia.
Wykonanie i odmowa wykonania polecenia spółki dominującej przez spółkę zależną wymaga uprzedniej uchwały organu zarządzającego spółki zależnej (zarządu albo rady dyrektorów spółki zależnej). Przy czym odmowa wykonania polecenia jest możliwa w ściśle określonych sytuacjach.
Odpowiedzialność spółki dominującej
Spółka dominująca odpowiadać będzie za szkodę powstałą po stronie wierzycieli spółki zależnej, jeżeli szkoda ta powstała w wyniku wykonania przez spółkę zależną wiążącego polecenia wydanego przez spółkę dominującą. Odpowiedzialność spółki dominującej ma przy tym charakter subsydiarny (dodatkowy), tj. powstaje dopiero wtedy, gdy wierzyciel spółki zależnej nie może zaspokoić swojego roszczenia przeciwko spółce zależnej.
Wyłączenie odpowiedzialności kadry zarządzającej za wykonanie wiążącego polecenia spółki dominującej
Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator spółki zależnej nie ponosi odpowiedzialności na podstawie przepisów ogólnych o odpowiedzialności członków organów spółki za wyrządzenie spółce szkody w związku z wykonaniem wiążącego polecenia.
Inne z tej kategorii
Jak prawidłowo zapisać adres siedziby spółki
Z pomocą przychodzi opublikowany przez Pocztę Polską S.A. Regulamin Świadczenia Usług Powszechnych według stanu na 2018 r., który w § 6 przewiduje, że: Dane określające nadawcę i adresata oraz ich adresy umieszczone na przesyłce powinny być zamieszczone w następującej...
Wypłata przez spółkę komandytową w ciągu roku podatkowego na rzecz komplementariusza zaliczek na poczet jego udziału w zysku
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 lipca 2024 r. (sygn. II FSK 769/22) wyjaśnił, że wypłacając komplementariuszom w trakcie roku podatkowego zaliczki na poczet zysku, spółka komandytowa nie ma obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym...
Zamieszczanie aktualizacji zgłoszenia w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych
Co należy zrobić, aby zamieścić aktualizację zgłoszenia w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR): Wejść na stronę https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr i w sekcji Wczytaj zgłoszenie kliknąć przycisk Wczytaj z pliku XML. Plik musi być wcześniej...